اگر تا به حال محتوايي را مرور كرده باشيد، مي‌دانيد كه اين فرآيند با وجود ظاهر ساده‌اش چقدر پيچيده است. چالش تعريف محتواي «خوب» و همچنين وجود قالب‌ها و رشته‌هاي متعدد، بررسي مناسب را بسيار دشوار مي‌كند. اگر فاكتورهاي اصلي مورد نياز براي نوشتن محتواي خوب را در نظر نگيريم، ممكن است عاملي را در بررسي يك مقاله فراموش كنيم و در بررسي مقاله ديگر روي همان عامل تمركز كنيم.

خوشبختانه، محتواي "خوب" داراي برخي ويژگي‌هاي مشترك است، مانند املاي صحيح، ساختار صحيح و ارتباط عبارات كليدي. در اين راهنما، ما به شما نشان مي‌دهيم كه چگونه اين ويژگي‌ها يا عوامل مخاطبان هدف شما را تعريف مي‌كنند، عملكرد محتواي شما را با استفاده از كارت امتيازي اندازه‌گيري مي‌كنند و تغييراتي را براي بهبود كيفيت هر محتوا ايجاد مي‌كنند. بررسي عنوان بخشي از فرآيندي است كه در تقريباً هر صنعت در هر متن.

• مرحله اول: شناخت مخاطبان 

شناخت مخاطبان مطالبتان، به عنوان مهم ترين قدم در فرآيند بررسي محتواي سايت، جزئياتي را مشخص مي كند كه فونداسيون محتواي شما را تشكيل مي دهند. اين اقدام درك هدف مخاطبان، شناسايي ظاهر و حس قابل انتقال ايده آل يك صفحه و شناسايي اهداف تدوين شده براي يك مطلب را شامل مي شود.

براي رسيدن به اين درك بايد ابتدا به دو سوال زير پاسخ دهيد:

• ويژگي هاي مخاطبان هدف ما چيست؟
• چرا اين مخاطب محتواي من را مي‌خواند؟

مخاطبان مورد نظر من چه ويژگي هايي دارند؟

اين سوال به اطلاعاتي كلي در زمينه جمعيت شناسي نظير سن، جنسيت، دانش و عنوان شغلي مخاطبان مرتبط است. جواب اين سوال تصويري ايده آل از مخاطبان مورد نظر شما و اطلاعاتي را كه بايد به آن ها بدهيد، ترسيم مي كند. مثلا اگر مخاطبانتان مورد نظرتان مادران خانه دار بين 35 تا 40 سال با 2 يا چند فرزند زير 5 سال هستند، بايد بدانيد كه چنين افرادي برنامه شلوغي دارند، براي انجام كارهاي خود زياد رفت و آمد مي كنند و به طور مستمر بايد مراقب فرزندان خردسال خود باشند از اين رو بايد مطلبي را بنويسيد كه ظاهر زيبا و خوانش آساني داشته باشد و چند تصوير را هم در خود داشته باشد تا خستگي چشم را كاهش دهد زيرا درك چنين مطلبي نسبت به درك يك مطلب بلند كه به تمركز زيادي براي خواندن نياز دارد، راحت تر است.

چرا اين مخاطبان مطلب من را مي خوانند؟

زماني كه تصويري را از مخاطب خود ترسيم كرديد، بايد به سوال دوم پاسخ دهيد تا بفهميد كه مخاطب تان از مطلب شما چه چيزي مي خواهد و آيا محصولتان نيازهاي او را برآورده مي كند يا خير. مثلا مديران ارشد شركت هاي متوسط تا بزرگ ممكن است مطلبي را بخوانند تا قبل از گرفتن يك تصميم مهم اطلاعات بيشتري را كسب كنند، دانش خود را در زمينه كاريشان بالا ببرند يا اطلاعاتي را كه كسب كرده اند به ديگران هم آموزش دهند.  سوالات ديگري كه بايد در نظر بگيريد عبارتند از:

• آيا مخاطبانم براي گذراندن اوقات فراغتشان مطالبم را مي خوانند يا براي پيشبرد اهداف كاريشان؟
• آيا آن ها مطالب من را با دوستان خود در شبكه هاي اجتماعي به اشتراك مي گذارند؟
• مخاطبانم بيشتر در چه مكان هايي مطالب من را مي خوانند؟ خانه، قطار يا صف فروشگاه؟
• آيا آن ها به مطالب بلند علاقمند هستند يا تصاوير اطلاعاتي؟
• آيا مخاطبانم به مطالب كوتاه علاقمند هستند يا مطالب بلند؟

شما مي توانيد با به كار گيري تركيبي از منابع داخلي مانند بررسي ها و رسيدهاي فروش و استفاده از ابزارهايي مانند Google Analytics و Facebook Audience Insights كه به درك مخاطبان را براي شما تسهيل مي كنند، به سوالات فوق پاسخ دهيد و اطلاعات جمعيت شناسي و روانشناسي سودمندي را هم كسب كنيد.

• مرحله دوم: تحليل كيفيت محتوا

حال كه مخاطبان خود را شناخته ايد، بايد كار اصلي خود را كه ارزيابي محتوايتان است، انجام دهيد؛ در اين مرحله بايد هر آنچه را كه داريد بررسي كنيد تا عواملي را كه بايد نگه داريد، تغيير دهيد يا كنار گذاريد، شناسايي كنيد. اين فرآيند مي تواند بسيار پيچيده باشد زيرا عملكرد عوامل زيادي نظير لحن سخن، طراحي مطلب، پيوستگي محتوا و ... قابل دسته بندي در دو بخش كلي خوب و بد نيستند. يكي از موثرترين راهكارها براي ارزيابي و سنجش درجه بهينه سازي مورد نياز اين ويژگي ها استفاده از كارت امتيازدهي است. اين ابزار ساده به شما در بررسي عملكرد مطلبتان كمك مي كند.

نكته: كارت امتيازدهي زير يك نمونه تغيير يافته متناسب با اهدافي از پيش تعيين شده است از اين رو ممكن است كه با كارت امتيازدهي شما تفاوت داشته باشد زيرا هر كارت علي رغم داشتن طرح و ويژگي هايي كلي براي محتوايي خاص طراحي مي شود.

همان طور كه مشاهده مي كنيد، كارت امتيازدهي فوق از دو قسمت نوشتار و طراحي تشكيل شده است. عناصري كه در اين دو قسمت ليست شده اند، عواملي هستند كه براي نوشتن يك محتواي خوب و ارزيابي آن به طور كلي بايد مورد استفاده قرار گيرند. هر ويژگي به يك مطلب از جنبه خود 1 تا 5 امتياز مي دهد به اين نحو كه 1 پايين ترين امتياز و 5 بالاترين امتياز كسب شده توسط يك مطلب براي يك ويژگي است.

براي شروع استفاده از اين ابزار قسمتي از يك صفحه وب سايت خود را در نظر بگيريد. در استفاده از كارت امتيازدهي نيازي به رعايت ترتيب عوامل نيست به همين دليل شما مي توانيد بر حسب سليقه خود نقد مطلبتان را با بررسي گرامر و املاء يا پيوستگي آن شروع كنيد. بعد از انتخاب يك ويژگي و خواندن مطلب مورد نظرتان بايد به مطلبتان در يك صفحه جداگانه امتياز دهيد. براي مثال اگر مطلبتان غلط املائي ندارد و مشكلات گرامري بسيار كمي دارد، مي توانيد از اين نظر به مطلبتان 4 امتياز بدهيد.

در نهايت روند فوق را براي همه ويژگي هاي قيد شده در كارت امتياز دهي تان ادامه دهيد. بايد ديدگاهي بي طرفانه داشته باشيد تا بتوانيد به نتايج درستي از ارزيابي مطلبتان برسيد.

زماني كه ارزيابي تمام شد، به امتيازات كسب شده نگاه كنيد تا ببينيد كه محتوايتان چه وضعيتي دارد. به طور ايده آل امتياز هر ويژگي بايد حداقل 4 يا بيشتر باشد و امتياز 5 بايد به ندرت به ويژگي هاي قيد شده در كارت داده شود. امتياز 5 به بهترين مطالب داده مي شود؛ مطالبي كه براي نوشتن آن ها زماني بيشتر از زمان متداول را سرمايه گذاري كرده ايد. در بيشتر موارد امتياز 4 بالاترين و معقول ترين امتيازي است كه بايد كسب شود.

امتياز 3 يا كمتر نشان دهنده اين است كه بايد مطلبتان را بهينه سازي كنيد و تغييرات مهمي را در آن اعمال سازيد.

اگر چند مطلب را به طور همزمان بررسي مي كنيد، مي توانيد از يك سيستم نمره دهي هم براي اولويت بندي بار فرآيند ارزيابي استفاده كنيد. تنها بايد مثلا امتياز ميانگين طراحي يا سبك نوشتن را جمع و آن را با ترتيب نزولي يا صعودي بنويسيد. در اين روند صفحات داراي امتياز ميانگين پايين تر، كارايي كمتري دارند و بايد براي بهينه سازي نسبت به صفحات داراي امتياز ميانگين بالاتر در اولويت قرار گيرند.

از هر كارت امتيازدهي كه استفاده كنيد، شاخص هاي مورد سنجش، دامنه امتيازدهي كارت و معيارهاي مبناي سنجش بايد متناسب با نيازهاي خاص شما تنظيم شده باشد و ابزاري را ايجاد كنند كه به شما در ارزيابي درست مطلبتان براي چند بار كمك كند.

عبارت هاي كليدي را فراموش نكنيد

زماني كه بيشتر قسمت هاي مطلب تان را به واسطه كارت امتيازدهي خود ارزيابي كرديد، بايد لغات كليدي را هم به عنوان عنصر آخري كه بايد قبل از شروع فرآيند ويرايش خود بسنجيد، ارزيابي كنيد.

وقتي كه مي خواهيد مطلبي را بنويسيد قبل از شروع نوشتن آن بايد در مورد عبارت هاي كليدي آن تحقيق كنيد ولي زماني كه صحبت از نقد و بررسي يك مطلب به ميان مي آيد بهتر است كه ارزيابي عبارت هاي كليدي و يا بررسي موقعيت كلمات كليدي را در آخرين مرحله بررسي خود انجام دهيد زيرا زماني كه يك صفحه را مي خوانيد، قبل از اين كه بفهميد آيا عبارت هاي كليدي آن به درستي مورد استفاده قرار گرفته اند يا خير ابتدا با مشكلات گرامري و نگارشي آن رو به رو مي شويد.

در بررسي يك محتوا، بسته به نتايج ارزيابي مجدد مخاطبان و كارايي مطلب مورد نظرتان، در مورد عبارت هاي كليدي كه در متني به كار برده ايد به يكي از دو نتيجه زير مي رسيد:

• عبارت هاي كليدي تحت تاثير نتايج تحليل هاي قبلي قرار نگرفته اند و نيازي به تغيير ندارند.
• عبارت هاي كليدي با اهداف صفحه يا نيازهاي مخاطبان هم راستا نيستند و بايد تغيير كنند.

اگر به نتيجه اول رسيديد، عبارت هاي كليدي مورد نظرتان هنوز براي انتقال پيام مطلبتان بهترين گزينه هاي موجود هستند از اين رو نيازي نيست كه تحقيق مجددي را انجام دهيد و تنها بايد ببينيد كه آيا عبارت هاي كليدي منتخب تان هنوز به طور موثر در سر تا سر مطلبتان به كار رفته اند يا خير. براي انجام اين كار بايد عواملي مانند تگ تايتل، توضيحات alt تصاوير، URL و مطلبتان را بررسي كنيد.

اگر به نتيجه دوم رسيديد و عبارت هاي كليدي منتخبتان ديگر با اهداف مطلبتان هم راستا نبودند، قبل از شروع مرحله ويرايش بايد دوباره در مورد عبارت هاي كليدي خود تحقيق كنيد تا عبارت هايي را كه بر مبناي آن ها رتبه بندي مي شويد، پيدا كنيد.